Wczesna jesień

Jej początek zwiastuje dojrzewanie owoców kasztanowca (Aesculus hippocastanum) i masowe owocowanie czerwonej borówki brusznicy (Vaccinium vitis-idaea).

Trwa od początku września do początku października.

​

Świat roślin - zjawiska fitofenologiczne

 

Charakterystycznym zjawiskiem początku wczesnej jesieni jest zauważalna stopniowa zmiana barwy (żółknięcie)liści u krzewów i drzew takich jak:

- winorośl właściwa (Vitis vinifera)

- kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum)

- brzoza brodawkowata  (Betula pendula)

- klon zwyczajny (Acer platanoides)

- lipa (Tilia)

 

Kwitnie:

- ostrożeń (Cirsium)

- bluszcz pospolity (Hedera helix) 

- dziewięćsił (Carlina) 

- zimowit jesienny (Colchicum autumnale)

 

Dojrzewa i owocuje:

- kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum)

- dereń świdwa (Cornus sanguinea)

- ligustr pospolity (Ligustrum vulgare) 

- borówka brusznica (masowe owocowanie) (Vaccinium vitis-idaea)

 

Dojrzewają owoce:

- jabłoń (Malus)

- grusza (Pyrus)

- śliwa (Rosaceae)

 

Na polach:

- wykopki ziemniaków - psianka ziemniak (Solanum tuberosum)

- siewy żyta ozimego (Secale)

​

 

Świat zwierząt - zjawiska zoofenologiczne

 

Owady

​

Widoczne liczne loty dziennych motyli (Lepidoptera):

- rusałka (Nymphalidae) 

- bielinek (Pieridae)

- listkowiec cytrynek (Gonepteryx rhamni) 

a ponadto, do około połowy października, loty:

- trzmiel  (Bombus)

- pszczoła (Apis)

- osa (Vespula) 

W słoneczne dni występuje zjawisko „babiego lata” - liczne unoszące się w powietrzu na pajęczych niciach małe pająki.

​

Odlot motyli:

- rusałka admirał (Vanessa atalanta) 

- rusałka osetnik (Vanessa cardui) 

- fruczak gołąbek (Macroglossum stellatarum), zawisak aktywny w ciągu dnia

- zmierzchnica trupia główka (Acherontia atropos), zawisak, motyl nocny (ćma) 

- zawisak powojowiec (Agrius convolvuli ), motyl nocny (ćma) 

 

Płazy

​

W zbiornikach wodnych i okolicach podmokłych obserwować można regularnie płazy:

- żaba (Ranidae)

- ropucha (Bufonidae)

- traszka (Salamandridae) 

 

Gady

​

Na nasłonecznionych i suchych miejscach można spotkać wylegujące się gady:

- jaszczurka zwinka  (Lacerta agilis)

- zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix) 

 

Ptaki

​

Odlot ptaków wędrownych:

- kopciuszek (Phoenicurus ochruros) 

- drozd śpiewak (Turdus philomelos; syn. T. ericetorum) 

- szpak zwyczajny (Sturnus vulgaris)   

- zięba zwyczajna (Fringilla coelebs)  

- rudzik (Erithacus rubecula)  

- skowronek polny (Alauda arvensis)  

(Niektóre pojedyncze osobniki z w/w ptaków, pozostają czasem do pierwszych mrozów, a niekiedy także zimują.)

 

Jesienne charakterystyczne śpiewy ptaków:

- kopciuszek (Phoenicurus ochruros) 

- szpak zwyczajny (Sturnus vulgaris)   

- rudzik (Erithacus rubecula)  

 

Tworzenie się dużych stad ptaków :

- gawron (gapa) (Corvus frugilegus) 

- kawka (Corvus monedula) 

w tym, z ptaków w większej ilości przylatujących z okolic północno-wschodnich Europy, skąd zjawia się również:

- gil (Pyrrhula pyrrhula)

- jemiołuszka (Bombycilla garrulus) 

- kwiczoł (Turdus pilaris)

- zięba jer (Fringilla montifringilla)   

- czyż (czyżyk) (Carduelis spinus) 

 

Ssaki

​

W pogodne i ciepłe wieczory nadal latają nietoperze (Chiroptera) z gatunków:

- gacek szary (Plecotus austriacus) 

- gacek brunatny (Plecotus auritus) 

- mroczek późny (Eptesicus serotinus) 

Krety (Talpidae) - prowadzą aktywny tryb życia, czasem aż do pierwszych mrozów i opadów śniegu.

​